Mahidevran Sultan

Mahidevran Sultan

Bazı kaynaklarda adı Bosfor, Gülbahar şeklinde yazılı ise de doğru olmadığı anlaşılmaktadır. Bursa'da yaşadığı sıralarda yazılan vesikalarda Sultan Mustafa validesi diye zikredilmekte, isminden bahsedilmemektedir. Fakat bugün türbesinde mevcut sandukası üzerine konan levhada Abdullah kızı Mahidevran yazılı olduğu gibi,6 daha sonraki vesikalarda da bu adla zikredilmektedir. 

Çağdaş vesikalarında baba adı Abdürrahman, Abdülmennan ve Abdullah olarak yazıldığına göre cariye olması icap etmektedir.8 Kuvvetli bir ihtimalle Kanuni Sultan Süleyman’ın ilk eşidir. Hürrem Sultan'ın Osmanlı haremine girmesine kadar iyi günler yaşamış, fakat Hürrem Sultan'ın çocukları olunca, Mahidevran Hatun'la Hürrem Sultan arasında rekabet başlamış. Çağdaş Venedik kaynaklarına göre bu çatışma kavgaya kadar varmış, günün birinde Mahidevran Hatun, Hürrem Sultan'ı iyice dövmüş ve hırpalamış, Kanuni Sultan Süleyman buna kızmış, Mahidevran Hanım'dan soğumuş, yalnız Hürrem Sultan ile ilgilenmiş. Bu durum, Kanuni'nin annesi Hafsa Sultan'ın ölümüne kadar böyle sürmüş. Mahidevran Hatun'u sevdiği anlaşılan Hafsa Sultan'ın ölümü üzerine Mahidevran Hatun Harem'den, Manisa Sancakbeyi oğlu Şehzade Mustafa'nın yanına sürülmüş ve bu sürgün hayatı ölümüne kadar devam etmiştir.

Mahidevran Hanım, oğlu Mustafa ile Manisa ve daha sonra Amasya'da yaşadı. Mustafa'nın Konya Ereğlisi'nde 1553 (960) yılında öldürülmesi üzerine 10 kadar adamı ile Amasya'dan Bursa'ya sürüldü. Kanuni Sultan Süleyman gereken para yardımını yapmadığından burada 10 seneye yakın çok sıkıntılı bir hayat yaşadı. Ev kirasını veremedi. 

Neticede hükümdara başvurdu. Borçları ödendi ve tahsisat bağlandı. II. Selim'in de, Mahidevran Hatun'a yardım ettiği, bazı temliklerde bulunduğu belgelerden sezilmektedir. Nihayet 1564 (972) yılında Hisar'da yüz yirmi bin akçeye bir konak alıverdi, bu suretle Mahidevran Hatun kiralık evlerde yaşamaktan kurtuldu. Sonradan bu evin bulunduğu sokağa Mahidevran adı verildi. Nispeten rahata ve refaha kavuşan Mahidevran Hatun oğlunun üzerine bugün "Mustafa-i Cedid Türbesi" adı verilen türbeyi yaptırdı. Türbedeki vazifelilerden imam, müezzin, kâtip, nazır, türbedar ve cuzhana ayrıca, kurban kesilmesi ve aşure pişirilmesi, türbenin tamiri ve ruhuna dua edilmesi için oturduğu evini, iki değirmeni ve 100.000 dirhem gümüş akçesini vakfeyledi. 1581 yılında oldu, oğlunun türbesine gömüldü.