İttihad-ı Hamiyet Cemiyeti(Yeni Osmanlılar)

İttihad-ı Hamiyet Cemiyeti

Bu cemiyet 1865 yılında Suphi Paşazade Ayetullah, Namık Kemal, Şinasi, Ali Suavi, Ziya Paşa ve Mithat Paşa tarafından kurulmuştur. Yeni Osmanlılar da denilen bu topluluk, Osmanlı Devleti’nde I. Meşrutiyet’in ilan edilmesi için uğraş veren ve en sonunda Meşrutiyet’in ilan edilmesini bir nevi sağlayan cemiyettir.

Cemiyet örgütlenme şeklini ve ilhamını İtalyan Carbonari örgütünden alır. Bu örgütlenme şekli hücresel bir örgütlenmedir. Üstleri ile iletişimi hücre yoluyla sağlarlar. Gizlilik esastır.

Bu cemiyetin her ne kadar hürriyet istediğini belirtse de devrim yapma gibi bir düşünceleri yoktur. Kısacası padişaha karşı bir tutumları söz konusu değildir. Sadece Bab-ı Ali’nin yani Ali ve Fuat Paşaların baskıcı rejimine karşı ayaklanmışlardır.

Bu muhalefet akımını ile Osmanlı’da ilk kez örgütlü muhalefet oluşturulmuştur. Bu cemiyetin düşüncesi vatanseverliktir. Amaçları Bab-ı Ali’nin baskıcı yönetimine karşı koyarak Osmanlı vatanının bütünlüğünü korumaktır. Yeni Osmanlıların milliyetçilik düşüncesi bu sebeple fazla ön planda değildir. Asıl amaçları basın yoluyla düşüncelerini yaymaktır. İttihad-ı Anasır düşüncesi ile hareket ederler. İttihad-ı Anasır ise unsurların birliği anlamına gelir. Osmanlıcılık düşüncesinin karşılığıdır. Bu düşünceye göre ırk ayırt etmeksizin Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yaşayan tüm toplumlar birlik içerisinde olmalıdır.

Bu düşüncenin edebiyattaki karşılığı ise “Romantizm” idi. Bu akımın Osmanlı’da en önemli temsilcisi de cemiyetin kurucuları arasında bulunan Namık Kemal’dir.

Sadece hükümete karşı bir darbe yapmak istedikleri için Avrupa’ya giderler. Burada Mısırlı prens Mustafa Fazıl Paşa bunlara destek olur. Paris, Londra, Viyana gibi yerlerde gazeteler çıkararak düşüncelerini yayma imkânı bulurlar.

Ancak daha sonra padişah Abdülaziz Avrupa’ya seyahate gider. Padişahın Paris’teki temalarından sonra Mustafa Fazıl Paşa affedilir ve İstanbul’a döner. Paris hükümeti ise Yeni Osmanlıların ülkeyi terk etmesini ister. Mustafa Fazıl Paşa’nın da İstanbul’a dönmesiyle Yeni Osmanlılar hareketi iyice parçalandı.

Ali ve Fuat Paşaların ölümünden sonra cemiyet üyeleri Osmanlı’ya dönerler. Ancak umduklarını bulamazlar. Namık Kemal önce Rodos’a sürülür. Ardından Vatan Yahut Silistre’yi yazması onun tutuklanmasına yol açar. Böylece Yeni Osmanlılar cemiyetinin üyelerinin kimi tutuklanır kimi sürgüne gönderildi.