Thukidides - Modern Anlamda İlk Tarihçi

Thukidides (M.Ö. 460-400)

Thukidides, soyu Thrak ailesine dayanan bir Atinalıdır. Thukidides, Atina ile Sparta arasındaki 30 yıl süren ve M.Ö. 404 yılında sona eren ünlü Peloponnesos Savaşları sırasında yaşamış ve bu savaşları tasvir etmiştir. 

Thukidides, Peloponnesos Savaşları ile çağdaştır. Ayrıca bu savaşlarda bizzat rol oynamıştır. Bu nedenle bu savaşları anlattığı eseri değerlidir. Eserini değerli kılan en önemli özellik, olayları bilinçli bir şekilde gözlemlemesi, Heredotos gibi konu dışı ayrıntılara sapmadan yalnızca bu savaşı, nedenini ve sonuçlarını araştırarak eserini yazmış olmasıdır. Ayrıca bir tarihçinin en önemli görevinin olayları doğru nakletmek olması gerektiğinin bilincindedir.

Eseri eğlenceli olmaktan çok, tarihsel belge niteliği taşımaktadır. Daha da önemlisi olayları kesin bir şekilde tarihlemeye çalışmıştır. Ancak, onon zamanında Hellen takvimi birbirine uymadığı için yılları savaşın başından itibaren 1.yıl, 2.yıl... şeklinde vermiştir. Yılı ise eşit iki parçaya ayırmıştır. İlk parçası "Theros" adını taşır ve yılın Theros adını taşıyan bu bölümü, ilkbahar ve yaz mevsiminin bir kısmını içine alır. İkinci parça ise "Kheimon" adını taşır ve yılın bu ikinci bölümü bilindiği gibi soğuk nedeniyle savaşlara ara verilen dönemdir.

O, tarihi her şeyden önce siyasî açıdan inceler ve tarih ile bunun için ilgilenir. Tanrıların müdahalelerini konu etmez. "Peloponnesos Savaşları Tarihi" adlı eserinde özellikle bu savaşların nedenlerini ve sonuçlarını ele alır. Eserini vatandaşlarına siyasî bir eğitim kazandırmak, onları siyasî açıdan bilgilendirmek için yazmıştır. Thukidides, çağdaşı Herodotos'a göre çok farklı bir tarihçidir. Herodot yalnızca bir hikâyeci iken Thukidides tarihi siyasî açıdan ele alan bir tarihçidir. 

Thukidides'in kendisi de Peloponnesos Savaşlarının Tarihi adlı eserini anlatırken bunu yinelemiştir:

"Eserim toplantıda okunurken masalımsı şeylerin bulunamaması dolayısıyla belki eğlendirici bir tesir bırakmaz. Geçmişteki şeyler gibi, yeryüzü olaylarında adet olduğu üzere, bir zaman gelip aynı yahut benzer şekilde meydana gelecek şeyler üzerine de eksiksiz bilgi edinmek isteyenlerin onu faydalı bulmaları yeter. Bu eser sürekli bir mal olmak için yazılmıştır, o an için dinlenecek gösterişli bir süs olarak değil. "

İşte tüm bu özellikleri sayesinde Thukidides, modern anlamda ilk tarihçi sayılmaktadır.