8 Mart Dünya Kadınlar Günü Tarihçesi
8 Mart 1857 tarihinde ABD’nin New York kentinde 40.000
dokuma işçisi daha iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında
greve başladı. Ancak polisin işçilere saldırması ve işçilerin fabrikaya
kilitlenmesi, arkasından da çıkan yangında işçilerin fabrika önünde kurulan
barikatlardan kaçamaması sonucunda çoğu kadın 129 işçi can verdi. İşçilerin
cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katıldı.
26 – 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka’nın Kopenhag
kentinde 2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist
Kadınlar Konferansı) Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara
Zetkin, 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler
anısına 8 Mart’ın “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak anılması önerisini
getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi.
İlk yıllarda belli bir tarih saptanmamıştı ve değişen
tarihlerde fakat her zaman ilkbaharda anılıyordu. Tarihin 8 Mart olarak
saptanışı 1921’de Moskova’da gerçekleştirilen 3. Uluslararası Kadınlar
Konferansı’nda gerçekleşti. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları arasında
bazı ülkelerde anılması yasaklanan Dünya Kadınlar Günü, 1960’lı yılların
sonunda Amerika Birleşik Devletleri’nde de anmaya başlanmasıyla daha güçlü bir
şekilde gündeme geldi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977
tarihinde 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” olarak anılmasını kabul etti.
Birleşmiş Milletler ’in sitesinde günün tarihine ilişkin bölümde, kutlamanın
New York’ta ölen işçilerin anısına yapıldığı yazılmamıştır.
Türkiye’de 8 Mart Kadınlar Günü
Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında
“Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya başlandı. 1975 yılında daha yaygın
olarak kutlandı ve sokağa taşındı. “Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı”
programından Türkiye’nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında “Türkiye 1975 Kadın
Yılı” kongresi yapıldı. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nden sonra dört yıl
süreyle herhangi bir kutlama yapılmadı. 1984’ten itibaren her yıl çeşitli kadın
örgütleri tarafından “Dünya Kadınlar Günü” kutlanmaya başlandı.
Hiç yorum yok